Zbrodnia na polskich oficerach Wojska Polskiego w Katyniu, decyzją najwyższych władz ZSRR, miała miejsce wiosną 1940 roku. Ofiarami byli w większości polscy jeńcy wojenni (oficerowie, podoficerowie oraz szeregowi Wojska Polskiego – naukowcy, lekarze, prawnicy, urzędnicy państwowi, inżynierowie) pojmani po agresji Związku Radzieckiego na Polskę 17 września 1939 roku. Szef NKWD (Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych), Ławrientij Beria, zadecydował o utworzeniu obozów jenieckich, które umiejscowiono m.in. w Kozielsku, Starobielsku, Ostaszkowie. Do obozów trafiali w większości oficerowie, którzy nie zostali rozstrzelani podczas pojmania (np. obrońcy Lwowa).

5 marca 1940 roku szef NKWD wydał polecenie zastosowania najwyższego wymiaru kary wobec osadzonych: „Sprawy rozpatrzyć w trybie specjalnym, z zastosowaniem wobec nich najwyższego wymiaru kary – rozstrzelanie. Sprawy rozpatrzyć bez wzywania aresztowanych i bez przedstawiania zarzutów, decyzji o zakończeniu śledztwa i aktu oskarżenia”. Pierwszych więźniów zamordowano 15 marca 1940 roku. Egzekucje nabrały masowego charakteru w kwietniu i w maju 1940 roku. Jeńców z Kozielska zamordowano w Katyniu i Smoleńsku, osadzonych ze Starobielska w Charkowie, natomiast oficerowie z obozu w Ostaszkowie zostali zabici w Twerze, a pochowani w Miednoje. Masowe groby znajdują się również w Kuropatach nieopodal Mińska oraz w Bykowni na przedmieściach Kijowa.

Trudno do dziś ustalić dokładną liczbę zamordowanych, szacuje się, że zabito blisko 22 tys. osób, w tym 12 generałów, 1 admirała, 82 pułkowników, 205 podpułkowników, 563 majorów. Katyń okazał się ostatnim przystankiem dla kwiatu polskiej elity intelektualnej i wojskowej II Rzeczypospolitej Polskiej. Najwyższe władze Związku Radzieckiego przez pół wieku wypierały się swojej odpowiedzialności za dokonaną zbrodnię, dopiero 13 kwietnia 1990 roku przyznano oficjalnie, że była to „jedna z najcięższych zbrodni stalinizmu” dokonana na polskich obywatelach.