Jak zbierać monety, poradnik dla początkującego numizmatyka
Istnieją setki pomysłów, jakie zbierać monety. Kryteria wyboru mogą być bardzo różne. Można zbierać według okresów historycznych, krajów, regionów geograficznych, nominałów, tematyki, znanych postaci, mennic, a nawet rodzaju kruszcu. Ważnym kryterium podziału jest także podział na monety kolekcjonerskie, monety obiegowe oraz tzw. numizmaty niebędące monetami (gdyż nie posiadają nominału). W ofercie naszego sklepu numizmatycznego staramy się wychodzić naprzeciw różnym potrzebom numizmatyków. Oferta monet dostępna jest w lewej kolumnie naszej struktury kategorii. Z oczywistych względów największy udział w tej kategorii mają monety polskie. Ten dział naszej oferty numizmatycznej podzieliliśmy w podziale na monety kolekcjonerskie i obiegowe a także według głównych okresów historycznych.
Monety kolekcjonerskie
Zwyczaj emitowania monet typowo kolekcjonerskich wykształcił się w Polsce w latach 70 poprzedniego stulecia. Przyjęło się, że ich emisję można podzielić na 3 okresy: okres PRL (lata 1972-1989), okres przed denominacją (lata 1990-1994) oraz okres podenominacyjny rozpoczęty w roku 1995 i trwający do dzisiaj.
W pierwszej kolejności nasza oferta obejmuje srebrne monety kolekcjonerskie emitowane przez Narodowy Bank Polski po denominacji złotego. Denominacja miała miejsce w roku 1995. Są to najczęściej monety 10 złotowe i 20 złotowe, wykonane z wysokiej próby srebra 925. Przedstawiają zwykle znane postacie, wydarzenia sportowe, wydarzenia historyczne, znane miejsca itp. Nasz sklep numizmatyczny przykłada szczególną rolę do tej kategorii dbając o ciągłe uzupełnianie oferty a także sprzedaż z bieżących emisji NBP.
Najmniej docenianym okresem w polskiej numizmatyce jest okres przed denominacją. Warto jednak zauważyć, że w tym okresie wyemitowano się o kilka bardzo ciekawych monet, w tym miedzy innymi słynny mały i duży tryptyk, pierwsze monety z Janem Pawłem II a także monety z serii Żołnierz Polski na frontach 2 wojny światowej.
Istnieje relatywnie duża grupa kolekcjonerów zainteresowana monetami kolekcjonerskimi z okresu PRL. Monety te można podzielić generalnie na dwie kategorie: kolekcjonerskie oraz próbne. Pierwsze z nich były zwykle dostarczane w charakterystycznych kwadratowych niebieskich kapslach. Z kolei monety próbne dostarczane były w kapslach czerwonych z napisem próba.
Monety polskie
Niektórzy twierdzą, że prawdziwa numizmatyka dotyczy wyłącznie monet obiegowych, czyli takich, których pierwotną funkcją było służenie jako środek płatniczy. Enumizmatyczny.pl stara się zaspokoić oczekiwania zarówno amatorów monet typowo kolekcjonerskich jak również polskich monet obiegowych.
Oferta naszego sklepu z monetami podzielona jest na okresy historyczne. Działem, w którym posiadamy największą ofertę monet polskich jest dział przedwojenny. Numizmatyka z tego okresu dostępna jest finansowo zarówno dla początkujących kolekcjonerów, jak i tych z bardziej zasobnym portfelem.
Można zacząć od zbierania monet groszowych oraz bardziej popularnych srebrnych (np. z Piłsudskim) a w dalszej kolejności warto zainteresować się numizmatami nieco droższymi, np z Nike, Sobieskim lub Trauguttem. Kolejne okresy w ofercie w naszym sklepie to monety do roku 1864.
Obejmują one okres zaborów, monety Stanisława Augusta Poniatowskiego, Polski królewskiej i królestwa polskiego, a a także okres pierwszych piastów oraz średniowiecza.
Przechowywanie monet
W kolekcjonowaniu numizmatów niezwykle ważne jest ich bezpiecznie przechowywanie. Producenci akcesoriów numizmatycznych oferują szeroki wachlarz kaset, albumów, etui, kapsli oraz holderów ułatwiających zarówno uporządkowanie kolekcji, jak również jej bezpieczne przechowywanie.
Dobór akcesoriów warto jest dostosować do rodzaju kolekcji. Przykładowo współczesne monety srebrne można przechowywać w dedykowanych kasetach rocznikowych. Z kolei starze monety dobrze jest przechowywać w holderach poukładanych w kasetach lub pudełkach. Na takim holderze można wykonać notatki, np. oznaczyć stan zachowania lub cenę zakupu.
Warto jest też zaopatrzyć się w odpowiednią lupę lub nawet kilka. Przydatne są zarówno większe lupy z mniejszym powiększeniem, jak również profesjonalne lupy jubilerskie pozwalające na oglądanie monet w bardzo dużym powiększeniu (nawet 20x).
Ocena stanu zachowania
Stan zachowania jest jednym najważniejszym czynnikiem wpływającym na wartość danej monety.
W praktyce (w tym także w Polsce) najczęściej stosowana jest międzynarodowa, 7-stopniowa, skala oceny stanów zachowania monet.
| Stan (w tym określenie anglojęzyczne) |
Szczegółowa charakterystyka |
| Stan I - menniczy (UNC = uncirculated) |
monety w tym stanie nie posiadają żadnych śladów zużycia (ryski, wytarcia, skaleczenia). W praktyce oznacza to, że nie były w obiegu |
| Stan II - znakomity (EF/XF = extremaly fine) |
dopuszcza się niewielkie uszkodzenia powstałe w produkcji lub w trakcie transportu. Mogą to być także monety wycofane z obiegu przed pojawieniem się zarysowań, przetarć itp. |
| Stan III - bardzo piękny (VF = very fine) |
monety pochodzące z obiegu charakteryzujące się nieznacznymi śladami zużycia takimi jak wytarcie wystających partii rysunku, niewielkie ryski, czy też skaleczenia rantu monety |
| Stan IV - piękny (F = fine) |
Dość znaczące ślady zużycia, ale bez w dalszym ciągu rysunek oraz napisy na monecie są czytelne |
| Stan V - bardzo dobry (VG = very good) |
Silne zużycie, problemy z odczytaniem fragmentów rysunku i legendy. W dalszym ciągu widoczne fragmenty pozwalają jednak na jednoznacznie określenie monety (data, mennica, nominał oraz wariant napisowy) |
| Stan VI - dobry (G = good) |
Silne zużycie, problemy z odczytaniem fragmentów rysunku i legendy. W dalszym ciągu widoczne fragmenty pozwalają jednak na określenie daty i mennicy ale już nie wariantu napisowego |
| Stan VII - zły (PR = poor) |
Stopień zniszczenia nie pozwala na jednoznaczne określenie monety
|
