20 zł, Artur Grottger - malarze polscy

Powiększ

Kod produktu: PAR_1179

Ocena

Napisz opinię

Cena: 120,00 zł

Ilość

Dodaj do listy życzeń

Podstawowe parametry:

Data emisji: 28-10-2010

Metal: srebro (Ag 925)+tamponadruk

Nakład: 59 000 szt.

Opakowanie: plastikowy kapsel

Rok emisji: 2010

Średnica monety: moneta prostokątna 40x28 mm

Stan zachowania: L (menniczy)

Waga monety: 28,28 g

Opis produktu

Awers monety: centralnie stylizowany wizerunek fragmentu rysunku Artura Grottgera „Bitwa” z cyklu „Polonia”. U dołu z prawej strony wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej. Wokół orła napis: 20 ZŁ i po oddzielającej kropce napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA oraz oznaczenie roku emisji: 2010.

Rewers monety: centralnie stylizowany wizerunek popiersia Artura Grottgera. Z prawej strony na tle sztalugi prostopadle napis: ARTUR/GROTTGER. U dołu napis: 1837-1867. Z prawej strony stylizowany wizerunek palety i trzech pędzli. Na palecie farby: czerwona, żółta, zielona i niebieska.

Artur Grottger urodził się 11 listopada 1837 roku w Ottyniowicach niedaleko Lwowa.

Pierwsze lekcje rysunku pobierał u swojego ojca Jana Józefa Grottgera, będącego z wykształcenia malarzem. W 1849 roku Artur rozpoczął naukę we lwowskiej pracowni Jana Maszkowskiego. Następnie w latach 1852-1854 kontynuował naukę w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych pod kierunkiem Wojciecha Kornelego Stattlera i Władysława Łuszczkiewicza. W kolejnych latach doskonalił swój warsztat pod okiem Blaasa, Mayera i Wurzingera w wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych, którą ukończył w 1859 roku.

W Wiedniu zaczęła się także kariera Grottgera, której początkiem były wykonywane przez niego ilustracje dla popularnych czasopism. Mieszkając w stolicy monarchii austro-węgierskiej Grottger odbył wiele podróży

Po powrocie do kraju artysta mieszkał głównie w Krakowie i we Lwowie, gdzie w 1866 roku zaręczył się z Wandą Monné. Wraz z końcem tego samego roku Grottger wyjechał do Paryża, aby dokończyć swój cykl pt. „Wojna”. W stolicy Francji nawiązał kontakty z Polakami skupionymi wokół Hôtel Lambert. W listopadzie 1867 roku stan Grottgera znacznie się pogorszył i zmusił go do przeprowadzki do Pau na południu Francji, a następnie do Amelie-les-Bains. Grottger zmarł tam 13 grudnia tego samego roku.

Jego malarstwo łączyło w sobie romantyczną uczuciowość i realizm z estetycznymi normami akademizmu. Tematyka jego prac obejmowała kompozycje historyczne, sceny rodzajowe oraz portrety.

Pierwsze próby twórcze pod okiem ojca charakteryzowały się znamionami patriotyzmu: były to często sceny batalistyczne związane z powstaniem listopadowym. Wczesną fazę twórczości artysty wyznaczało zainteresowanie twórczością Januarego Suchodolskiego. Później Grottger inspirował się nurtem rodzajowo-realistycznym, zwłaszcza twórczością Aleksandra Orłowskiego.

Kolejną fazę w ewolucji historycznego malarstwa Grottgera wyznacza okres jego nauki u Blaasa i Wurzingera, kiedy to studiował on dzieła Dürera, Corneliusa czy też Scheffera. Pobyt w Wiedniu odcisnął się na skłonności polskiego artysty do teatralizacji przedstawień oraz do patetycznego tonu. Ponadto wykonując ilustracje do dzieł literackich, m.in. do „Fausta" Goethego i „Würde der Frauen" F. Schillera, Grottger rozwijał umiejętność narracji i zamiłowanie do anegdoty. Jego rysunki wykonywane do czasopism charakteryzowały się szerokim wachlarzem tematycznym, od reportażu aż do polityki.

Istotną część w twórczości malarza zajmuje sztuka portretowa oparta na zróżnicowanych formach obrazowania od wizerunku reprezentacyjnego przez liryczne wizerunki kobiet, portrety psychologiczne aż po autoportrety. W tych ostatnich szczególną uwagę zwraca ujęcie zmian fizjonomicznych i psychicznych u samego artysty oraz ewolucja jego języka artystycznego wyrazu w stronę coraz oszczędniejszej i wyrazistej skali barw oraz ostrzejszych kontrastach światła i cienia.

Stałym motywem twórczości Grottgera była tematyka martyrologiczna. Oprócz cykli rysunkowych do tego nurtu można także zaliczyć obrazy przedstawiające tragizm śmierci, ból rozstania, dramat żałoby oraz cierpienia zesłańców. Istotną rolę w sztuce Grottgera odegrał również wizerunek kobiety-Polki, żony i matki heroicznie wspierającej walkę narodowo-wyzwoleńczą („Przejście przez granicę", 1865 rok). Formułę wizerunku z okresu żałoby narodowej stosował Grottger malując portrety bliskich sobie kobiet, szczególnie narzeczonej, Wandy.

Na podstawie tekstu Ireny Kossowskiej, (Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, luty 2004).