10 zł, Benedykt Dybowski - Polscy Podróżnicy i Badacze

Powiększ

Kod produktu: PAR_1174

Ocena

Napisz opinię

Cena: 65,00 zł

Ilość

Dodaj do listy życzeń

Podstawowe parametry:

Data emisji: 15-10-2010

Metal: Ag 925 (srebro)

Nakład: 60000

Opakowanie: kapsel

Rok emisji: 2010

Średnica monety: 32 mm

Stan zachowania: menniczy

Waga monety: 14,14 g

Opis produktu

Kolejna moneta z serii Polscy Podróżnicy i Badacze

Awers monety: poniżej wizerunku orła stylizowany wizerunek: książki z napisem: DARWIN oraz na tle kartki z fragmentami wizerunku jelenia Dybowskiego i wizerunków dwóch burunduków, stylizowany wizerunek kiełża oraz gołomianki małej w formalinie. Po prawej stronie stylizowany fragment mapy jeziora Bajkał i jego zlewni.

Rewers monety: centralnie stylizowany wizerunek popiersia Benedykta Dybowskiego, na tle stylizowanych fragmentów map, z lewej strony mapy przedstawiającej jezioro Bajkał, z prawej strony mapy przedstawiającej półwysep Kamczatkę. U dołu z lewej strony półkolem napis: 1833-1930. U góry półkolem napis: BENEDYKT DYBOWSKI.

Życiorys ‎

15 października odbędzie się emisji srebrnej monety 10 zł Polscy podróżnicy i badacze – Benedykt Dybowski

Benedykt Dybowski urodził się 30 kwietnia 1833 roku w Adamczynie (okolice Mińska, obecnie Białoruś) w rodzinie szlacheckiej herbu Nałęcz. Był on jednym z sześciorga dzieci, jakie posiadali jego ojciec, Jan Dybowski ...i matka, Salomeia z Przesieckich. Młody Dybowski dorastał w folwarku w Adamczynie. Rodzina Dybowskich pierwotnie wywodziła się z Kujaw, a dokładnie ze wsi Dybów pod Toruniem. Od wczesnego dzieciństwa Benedykt Dybowski wykazywał zainteresowanie przyrodą. Edukację rozpoczął od nauki w domu, w której pomagało mu zarówno rodzeństwo, jak i korepetytor.

W roku 1848 Dybowski zdał egzamin, dzięki któremu dostał się do III klasy gimnazjum w Mińsku. Następnie, po zdaniu matury w 1853 roku, Dybowski wstąpił na Wydział Medyczny Uniwersytetu w Dorpacie (Estonia). Obok studiów medycznych rozwijał i pogłębiał on swoją wiedzę przyrodniczą. Mimo dobrych wyników w nauce w 1857 roku Dybowski został relegowany z uczelni za udział w pojedynku (był tylko sekundantem). Kontynuował jednak studia medyczne we Wrocławiu i w Berlinie, gdzie zgłębiał również wiedzę z zakresu paleontologii oraz biologii.

W 1860 roku otrzymał tytuł doktora medycyny i chirurgii. Po roku powrócił na uniwersytet w Dorpacie, gdzie nostryfikował dyplom, przedstawiając pracę doktorską o rybach karpiowatych Inflant. Wkrótce potem Dybowski trafił na rok do więzienia za udział w manifestacji w katedrze wileńskiej. Jego postawę można wytłumaczyć wychowaniem w duchu patriotycznym, które odebrał w domu rodzinnym. Niestety ten patriotyczny zryw spowodował sprzeciw władz austriackich, co uniemożliwiło mu objęcie katedry zoologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1862 roku przyjął stanowisko adiunkta w katedrze zoologii i anatomii porównawczej w Szkole Głównej Warszawskiej. Obowiązki naukowe łączył Dybowski z zaangażowaniem w działalność niepodległościową. W trakcie powstania styczniowego przyjął pełnienie funkcji komisarza Rządu Narodowego na Litwę i Białoruś. Jego aktywność nie uszła uwadze zaborców i 16 marca 1864 roku Dybowski został aresztowany a następnie osadzony w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej. Dzięki wstawiennictwu niemieckich uczonych kara zostaje mu zamieniona na dwanaście lat zesłania. Wówczas zaczął się najważniejszy etap w jego życiu.

Po dotarciu do Irkucka w 1864 roku Dybowski zaczął zapoznawać się z badaniami dotyczącymi jeziora Bajkał, które według większości naukowców miało bardzo ubogą faunę. Dybowski był odmiennego zdania, jednak swoje badania mógł rozpocząć dopiero cztery lata później. W 1868 roku osiedlił się we wsi Kułtuka nad Bajkałem, po czym zabrał się do intensywnych badań i obserwacji. Te zaś doprowadziły go do sensacyjnych odkryć: nieznanych wcześniej skorupiaków, mięczaków, ryb i gąbek słodkowodnych. Dybowski wraz z asystującym mu Godlewskim część zbiorów opracowali samodzielnie, pozostałe zaś wysłali do Berlina, Lwowa i Krakowa.W 1868 roku Dybowski wziął udział w ekspedycji generała Skałkowa, badając kraj Amurski, Usuryjski i Nadmorski i dociera do wschodnich wybrzeży Azji. Następnie kontynuuje wyprawy na Zabajkale, dokładnie opisując tamtejsza florę, faunę a także czyniąc szereg obserwacji etnograficznych. W roku 1871 uczony zbadał jezioro Chubsuguł w Mongolii a rok później uczestniczył w trzyletniej wyprawie wzdłuż Amuru i Arguni, badając kraj Nadmorski i docierając w końcu do Władywostoku.

Dzięki staraniom Towarzystwa Geograficznego i Akademii w Petersburgu pod koniec 1876 roku Dybowski uzyskał zgodę na powrót do kraju, do którego przybył następnego roku. Choć witany był entuzjastycznie, to nie znalazł sobie jednak miejsca na polskich uczelniach. Wreszcie dzięki poparciu przyjaciół w 1878 roku otrzymał stanowisko lekarza rządowego w Pietropawłowsku na Kamczatce. Badacz i lekarz poświęcił swojej nowej pracy, od podstaw organizując opiekę medyczną, w tym szczepienia przeciw ospie oraz budowę kilku szpitali. Ponadto Dybowski starał się o poprawę warunków życia ludów dalekowschodnich. W tym celu sprowadził na Kamczatkę europejskie warzywa oraz zwierzęta hodowlane. Jego największą zasługą było sprowadzenie reniferów, których populacja po dwudziestu latach wzrosła z piętnastu do kilku tysięcy sztuk. Do dzisiaj renifery stanowią źródło utrzymania, zwłaszcza wyżywienia dla miejscowych, którzy z wdzięczności umieścili Dybowskiego w swoich legendach oraz nazwali jego imieniem górę na wyspie Beringa.

Po powrocie z Kamczatki w 1884 roku Dybowski objął katedrę zoologii na uniwersytecie Lwowskim. Przez kolejne 22 lata pracował tam, publikując kolejne prace naukowe oraz pomnażając zbiory miejscowego muzeum przyrodniczego. W 1906 roku odszedł na zasłużoną emeryturę. Planował jeszcze kolejna wyprawę nad Bajkał, jednak plany te unicestwił wybuch I wojny światowej. Dybowski zmarł we Lwowie 30 stycznia 1930 roku. Miał 97 lat. Pochowano go na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.