20 zł, Krzeszów - zabytki kultury materialnej

Powiększ

Kod produktu: PAR_1180

Ocena

Napisz opinię

Cena: 145,00 zł

Ilość

Dodaj do listy życzeń

Podstawowe parametry:

Metal: Srebro (Ag 925)

Nakład: 50.000 szt.

Opakowanie: kapsel

Rok emisji: 2010

Seria: 29-11-2010

Średnica monety: 38,61 mm

Stan zachowania: menniczy

Waga monety: 28,28 g

Opis produktu

Awers: centralnie, stylizowany wizerunek rzeźby znajdującej się nad portalem głównym Bazyliki Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Krzeszowie, przedstawiającej Najświętszą Marię Pannę Niepokalaną. W tle wnętrze Bazyliki. Z prawej strony wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej. Pod nim napis: ZŁ20.

Rewers: stylizowany wizerunek fragmentu fasady Bazyliki Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Krzeszowie. Środkowa część wizerunku wykonana z ceramiki. U dołu stylizowany napis: KRZESZÓW.

W 1242 roku księżna Anna podarowała benedyktynom z czeskich Opatovic ziemie pod klasztor. W 1289 roku benedyktyni sprzedali klasztor świdnickiemu księciu Bolkowi I Surowemu (wnukowi Anny), który w 1291 roku ufundował w klasztorze opactwo cystersów. Cystersi, przybyli z Henrykowa, obiecali Bolkowi, że po jego śmierci w klasztorze powstanie dla niego mauzoleum. Z czasem kościół klasztorny stał się mauzoleum książąt świdnicko-jaworskich

Klasztor cystersów rozwijał się bardzo dynamicznie, a wokół niego powstawały kolejne wsie, w tym Krzeszów, Krzeszówek, Lipienica i inne. W 1343 roku cystersi zakupili pobliskie Chełmsko Śląskie, a w 1360 roku otrzymali Lubawkę. Klasztor zdominował lokalny handel i gospodarkę, stając się centrum władzy. Do 1400 roku opactwo stało się jednym z największych posiadaczy ziemskich.

Potęga klasztoru załamała się, gdy w 1426 roku klasztor oraz przyległe budowle zostały zniszczone w czasie najazdu husyckiego. Cystersi ukryli obraz „Matki Boskiej Łaskawej” w podłodze zakrystii, by nie dostał się w ręce najeźdźców. Obraz przeleżał pod podłogą 196 lat.

Po niecałych stu latach od najazdu klasztor zaczął odbudowywać swoją potęgę. W 1547 roku cystersi otrzymali od papieża Pawła III prawo do używania infuły oraz insygniów biskupich. Po roku 1576 klasztor odzyskał utracone wcześniej dobra i znów prężnie się rozwijał.

W 1660 roku rozpoczął się „złoty wiek” klasztoru w Krzeszowie. Nowy opat, Bernardus Rosa odnowił klasztor i kościół, a także podjął się rozbudowy świątyni, zbudował m.in. kościół św. Józefa, 33 stacje Kalwarii i kaplicę w Betlejem. Dzięki nowemu opatowi na wzgórzu w pobliżu Krzeszowa powstała kaplica św. Anny. Ponadto, opat był mecenasem kultury i sztuki a krzeszowskie opactwo stało się centrum kulturalnym, artystycznym oraz budowlanym.

Następca Rosy kontynuował jego politykę unowocześniania i rozwoju, m.in. zastąpił drewniane kaplice murowanymi. W 1728 roku opat Innocenty Fritsch zarządził rozbiórkę starego kościoła i budowę nowych barokowych świątyni, kościoła, mauzoleum i klasztoru.

Czasy świetności klasztoru dobiegły końca w roku 1740, kiedy to Prusy zajęły Śląsk. Na domiar złego w 181o roku ukazał się edykt pruskiego króla, Fryderyka III, który znosił opactwo krzeszowskie. Poza tym król pruski przejmował majątek klasztorny i nakazywał duchownym opuszczenie zarówno klasztoru, jak i kościoła. Od tego czasu zaczęła się jednak zacierać różnica w rozwoju gospodarczym klasztoru i wsi znajdującej się poza jego murami.

Lepsze czasy dla klasztoru nastały dopiero w roku 1924, kiedy przybyli doń benedyktyni założyli opactwo. Włożyli oni także wiele wysiłku w odbudowę klasztoru oraz zgromadzili materiały historyczne dotyczące wcześniejszej działalności cystersów.

Wkrótce jednak nastały trudne czasy, zarówno dla kraju, jak i dla Krzeszowa. W 1940 roku do klasztoru wkroczyli bowiem naziści, którzy zajęli cały jego majątek. Zabudowania klasztorne zostały przekształcone w obóz do internowania Żydów oraz obóz przejściowy dla ludności niemieckiej, która zamierzała osiedlić się w Krzeszowie. Po wojnie Krzeszów został przyłączony do Polski, ludność niemiecka została zmuszona do opuszczenia miasta, by ustąpić miejsca przesiedleńcom z terenów Białorusi i Ukrainy. Klasztor trafił zaś do sióstr benedyktynek z Lwowa, po czym w 1970 roku przeszedł do rąk polskich cystersów.

W 1997 roku papież Jan Paweł II koronował obraz Matki Bożej Łaskawej a rok później 1998 roku podniósł świątynię w Krzeszowie do godności Bazyliki Mniejszej. W 2004 roku zespół klasztorny został uznany za Pomnik Historii.

Obecnie w Krzeszowie odbywa się "Festiwal Piosenki Religijnej i Patriotycznej"