Henryk Walezy (z dynastii Walezjuszów) urodził się 19 września 1551 roku w Fontainebleau. Był czwartym synem Henryka II Walezjusza i Katarzyny Medycejskiej (córka Lorenza II Medyceusza i Madeleine de la Tour). W związku z tym, że Henryk miał niewielkie szanse na objęcie francuskiego tronu – szansę tę otrzymali jego dwaj bracia, Franciszek II i Karol IX – bardzo poważnie rozważano jego kandydaturę na tronie Rzeczypospolitej Polskiej, po śmierci Zygmunta II Augusta (ostatni król z dynastii Jagiellonów). W wieku 9 lat został mianowany księciem Angoulême i Orleanu, a kilka lat później księciem Andegawenii (1566).  Jak podają badacze, był uważany na dworze francuskim za najzdolniejszego z synów Henryka II i Katarzyny Medycejskiej – był wysoki, przystojny, dobrze zbudowany, prowadził aktywny tryb życia, interesował się literaturą (cenił szczególnie pisarstwo Niccolo Machiavellego) i sztuką, władał biegle językiem włoskim oraz był gorliwym katolikiem. Bezpotomna śmierć króla Zygmunta Augusta poskutkowała koniecznością wybrania króla spośród Habsburgów lub książąt francuskich. Gdy do Polski przybył francuski poseł, mający forsować kandydaturę Henryka na króla Rzeczypospolitej, we Francji doszło do krwawej rzezi hugenotów. Przypuszczalny udział Henryka Walezego w wydarzeniach, zwanych potocznie nocą św. Bartłomieja (noc z 23 na 24 sierpnia 1572 roku) rzucił się cieniem (przynajmniej na jakiś czas) na jego kandydaturę. Książę przybył do Polski 24 stycznia 1574 roku. Uroczystości koronacyjne odbyły się niespełna miesiąc później (21 lutego 1574 roku). Próbowano zaaranżować małżeństwo króla z Anną Jagiellonką (siostra Zygmunta II Augusta), jednak nie doszło ono do skutku. Choć doświadczenie Walezjusza w rządzeniu nie było zbyt imponujące, posiadał grono zaufanych doradców, którym zwykle powierzał podejmowanie decyzji. Co warte odnotowania, król Henryk nie znał języka polskiego, a to utrudniało mu funkcjonowanie w życiu publicznym. Bardziej niż rządzenie krajem cenił sobie rozrywki, organizowanie wystawnych bali oraz hazard. Na wieść o niespodziewanej śmierci swojego brata – Karola IX – Henryk Walezy, licząc na sukcesję na tronie francuskim, pod osłoną nocy opuścił mury Wawelu. Ucieczkę przez Wiedeń do Francji ułatwił Henrykowi cesarz Maksymilian Habsburg. 13 lutego 1575 roku Henryk Walezy został koronowany na króla Francji, a dwa dni później wstąpił w związek małżeński z Ludwiką Lotaryńską. Zmarł 2 sierpnia 1589 roku w Saint-Cloud.