20 zł, IV wieki stołeczności Warszawy

legend Powiększ

PAR_741

PAR_741741

Cena: 275,00 zł

Dodaj do listy życzeń


Podstawowe parametry:
Metal: Ag 925 (srebro)
Nakład: 16.500 szt.
Opakowanie: kapsel
Rok emisji: 1996
Średnica monety: 38,61 mm
Stan zachowania: L(menniczy)
Waga monety: 31,1 g

Opis produktu

Rewers: Stylizowany fragment kolumny Zygmunta III Wazy z sylwetką króla na tle stylizowanego fragmentu Zamku Królewskiego w Warszawie. U góry półkolem napis: IV WIEKI STOŁECZNOŚCI WARSZAWY. 

Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 19-96, pod orłem napis: ZŁ 20 ZŁ w otoku napis RZECZPOSPOLITA POLSKA poprzedzony oraz zakończony pięcioma perełkami. 

Projektant monety: Ewa Tyc-Karpińska / Robert Kotowicz 

Decyzja o przeniesieniu dworu królewskiego, a więc stolicy, do Warszawy zapadła w 1596 roku po pożarze Zamku Królewskiego na Wawelu. Ta niecodzienna przeprowadzka odbywała się etapami. Najpierw, prawdopodobnie w marcu 1596 roku, do Warszawy przybył król wraz z dworem. Na stałe przeprowadził się do Warszawy (do przebudowanego zamku warszawskiego) w 1611 roku, po powrocie z wojny moskiewskiej. Należy zaznaczyć, że stołeczność Warszawy nie została wówczas potwierdzona oficjalnie. Oficjalnie bowiem Warszawa stała się stolicą w 1795 roku, po upadku państwa polskiego. Przedtem była królewskim miastem rezydencjalnym. 

Oficjalny tytuł stolicy wiązał się z licznymi oficjalnymi uroczystościami, których miasto stało się świadkiem. Należały do nich choćby hołdy pruskie, składane polskiemu władcy (począwszy od króla Batorego) każdorazowo przez Hohenzollernów. Ponadto w Warszawie odbywały się także hołdy kurlandzkie Kettlerów z tytułu władania przez nich księstwem Kurlandii i Semigalii. Miejscem hołdów pruskich i kurlandzkich był zazwyczaj plac przed kościołem bernardynów św. Anny na Krakowskim Przedmieściu. Za czasów Zygmunta III Wazy Warszawa była jednym z większych ośrodków miejskich w Polsce i liczyła kilkanaście tysięcy mieszkańców. Bliskość dworu królewskiego przyciągała szlachtę i duchowieństwo. Kolejne tereny pod miastem kupowali magnaci, tworząc na nich jurydyki (obszary wyjęte spod prawa miejskiego), folwarki i osady. Rozwijała się także infrastruktura: w II połowie XVI wieku powstały pierwsze wodociągi a pod koniec XVI wieku brukowane ulice. Największym dziełem sztuki inżynierskiej był w tym czasie Most Zygmunta Augusta, według projektu Erazma z Zakroczymia, oddany do użytku w 1573 roku. W 1693 roku został jednak zniszczony przez siły natury, przez co do 1775 roku miasto nie miało stałej drogi przeprawy przez rzekę. Niemniej złoty okres rozkwitu miasta trwał do 1655 roku, tj. do potopu szwedzkiego, w wyniku którego zniszczeniu uległy magnackie rezydencje, dzieła sztuki, archiwa biblioteczne i inne dobra wywiezione do Szwecji. 

Kolejny okres rozwoju nastał wraz z panowaniem Jana III Sobieskiego, który przyczynił się do zagospodarowania południowych terenów stolicy. Początek XVIII stulecia i rządy Augusta II Mocnego przyniosły miastu chaos i wojnę. Król zaangażował się bowiem w III wojnę północną, czym ściągnął na siebie wojska Karola XII, króla Szwecji. W 1702 roku szwedzkie wojska ponownie zdobyły miasto, rozbijając przy tym królewską armię. Wkrótce po tym miasto nawiedziły także klęski losowe: morowe powietrze w 1708 roku, powódź pięć lat później oraz nieurodzaj. Czarę goryczy dopełniały gwałty i rekwizycje wojsk rosyjskich, a potem także pobyt wojsk saskich. Mimo wszystko czasy saskie to dla miasta okres rozkwitu – wraz z Sasami do Warszawy przybyło wielu wybitnych architektów. Dzięki temu powstało wiele wspaniałych pałaców i kościołów a Warszawa upodobniła się, pod względem architektury, do Drezna. W 1735 roku August III wzniósł letni pałacyk myśliwski na Saskiej Kępie. W 1716 roku na staromiejskim rynku pojawiły się także pierwsze latarnie olejowe. W latach 1724-1731 z polecenia króla Augusta II, wytyczono tzw. Drogę Kalwaryjską prowadząca od dzisiejszego Placu Trzech Krzyży do Grobu Chrystusa niedaleko Zamku Ujazdowskiego. Z czasem droga straciła swój religijny charakter, stała się za to zaczątkiem współczesnych Alej Ujazdowskich. W 1742 roku marszałek wielki koronny Franciszek Bieliński stanął na czele Komisji Brukowej, która zajęła się oczyszczeniem, reperacją i brukowaniem ulic. W 1757 roku Bieliński założył nową jurydykę, której główna oś, ulica Bielińska, stała się ulicą Marszałkowską. 

W latach 1788-1792 podjęto w Warszawie ostatnią próbę naprawy Rzeczypospolitej. Polskie mieszczaństwo wymogło na obradującym sejmie, zwanym Wielkim, pierwsze ustępstwa na rzecz polskiego trzeciego stanu. Uchwalone 18 kwietnia 1791 roku prawo o miastach, wpisane do ksiąg Starej Warszawy 21 kwietnia przekształciło Warszawę w nowoczesny ośrodek miejski, scalony pod jednym zarządem. Na mocy tego prawa zlikwidowano jurydyki. Reformy Sejmu Wielkiego, zwłaszcza Konstytucja 3 maja, sprowadziły na Warszawę najazd wojsk rosyjskich. Po upadku powstania kościuszkowskiego oraz rzezi dokonanej na ludności Pragi miasto skapitulowało. Rosjanie zlikwidowali resztki urzędów centralnych, a królowi nakazali podpisanie abdykacji i opuszczenie Warszawy. Po ostatnim rozbiorze Polski miasto zniknęło z mapy Europy, stając się pruską prowincją. 

Wiek XIX to okres wielkich powstań: listopadowego i styczniowego. W ich trakcie Warszawa była centralnym ośrodkiem skupiającym ruchy narodowo-wyzwoleńcze. Jednak upadek tych powstań przyczynił się do zaostrzenia represji. W czasie insurekcji kościuszkowskiej i wojen napoleońskich szczególnie ucierpiała Praga, której odbudowa rozpoczęła się w połowie stulecia. Mimo ucisku Warszawa rozwijała się jednak pod względem gospodarczym. Na przełomie XIX i XX wieku w mieście tym znajdowało się w 450 fabryk zatrudniających około 30 tys. robotników. Warszawa przekształcała się w nowoczesną metropolię. Napotkano jednak problem; z powodu ograniczających miasto fortów obronnych, Warszawa nie była w stanie się rozrastać, co doprowadziło do przeludnienia. Mimo usilnej działalności zaborców, zmierzających do zmarginalizowania znaczenia miasta, Warszawa wciąż była dla Polaków stolicą. 

Wybuch I wojny światowej zaktywizował społeczeństwo. Ostatecznie 1 sierpnia 1915 roku, po stu latach, Rosjanie opuścili miasto. Szóstego sierpnia 1915 roku Komitet Obywatelski powołał Zarząd Miasta Warszawy, który 21 listopada podjął nadał Warszawie rangę miasta stołecznego. Trzy lata później Warszawa została ogłoszona stolicą niepodległego państwa polskiego, stając się centralnym ośrodkiem administracyjnym i handlowym. W okresie 1924-1930 miasto rozrastało się i rozwijało nadrabiając lata zaległości i zniszczeń. Rozwój miasta i kraju został jednak zahamowany przez światowy kryzys gospodarczy lat 1929-1933. Po kryzysie miasto skorzystało na lepszej koniunkturze, ale niebawem nadeszła II wojna światowa, niemiecka okupacja, bombardowania, powstanie warszawskie, represje, likwidacja getta... 

Po wojnie podjętą wielką, trudną i kosztowną decyzję o odbudowie niemal doszczętnie zniszczonego miasta. Dzięki temu Warszawa jest dzisiaj najważniejszym ośrodkiem gospodarczym, kulturalnym i politycznym kraju, będąc przy tym nowoczesną i wciąż rozwijającą się metropolią.

Opinie

Bądź pierwszym który napisze opinię!

Napisz opinię

20 zł, IV wieki stołeczności Warszawy

20 zł, IV wieki stołeczności Warszawy

Podobne produkty z tej kategorii

Kontakt

Telefon
+48 22 769 77 27
(dni robocze 8.00-16.00)
Telefon
+48 509 445 403 
(tylko skup monet i banknotów)
skup monet warszawa, skup banknotów

Szukaj

Kategorie

Przewoźnicy

darmowa  wysyłka

Portfele skórzane

artykuły szkolne

Promocje

Brak promowanych produktów w tym momencie.