10 zł, Jeździec Piastowski - historia jazdy polskiej

Powiększ

Kod produktu: PAR_1016

Ocena

Napisz opinię

Cena:72,00 zł

Opis produktu

Rewers: W centralnej części stylizowany wizerunek pancernego drużynnika konnego z obnażonym mieczem oraz w tle cień pancernego drużynnika konnego trzymającego włócznię. U góry z prawej strony ukośnie napis JEŹDZIEC/ PIASTOWSKI.

Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej. Nad orłem półkolem i z prawej strony napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA oraz oznaczenie roku emisji: 2006. Poniżej orła z prawej strony napis: 10 ZŁ oraz z lewej strony wizerunki dwóch grotów włóczni na drzewcach. Pod lewą łapą orła znak mennicy: m/w.

Wojska pierwszych Piastów opierał się na systemie plemiennym, tj. na powszechnej mobilizacji mężczyzn dowodzonych przez wodza. System ten okazał się jednak niewydolny w czasie, w którym państwo toczyło wojny na rozległym obszarze. Oddziały te były z czasem wspierane przez grupę zawodowych wojowników skupionych i opłacanych przez dowódcę – zwykle przez księcia. Wojsko wczesnopiastowskie opierało się na podobnej strukturze i składało się z oddziałów zawodowych i pospolitego ruszenia. Na te pierwsze składały się oddziały władcy i załogi grodowe rozsiane po kraju. Oddziały zawodowe dzieliły się na pancernych (jazda ciężkozbrojna) i tarczowników, (czyli piechotę). Pancerni stanowili drużynę władcy a ich umiejętności bojowe były wysoko cenione. Oddziały te były opłacane przez władcę oraz bogaciły się zdobywając łupy w trakcie wypraw wojennych. Pojedynczy wojownik był uzbrojony we włócznię, miecz, topór oraz łuk. Oprócz tego posiadał uzbrojenie ochronne w postaci hełmu, tarczy i pancerza. Wojsko pancerne było zorganizowane w systemie dziesiętnym, tzn. najmniejszy oddział liczył dziesięciu wojowników, na czele których stał dziesiętnik. Dziesiątki łączono w większe oddziały - setki z setnikiem. Pancerni brali udział między innymi w bitwie pod Cedynią oraz we wszystkich wojnach toczonych przez państwo pierwszych Piastów.

Kroniki (choćby Galla Anonima) podają, że Mieszko I posiadał drużynę pancernych składającą się z trzech tysięcy wojowników, natomiast armia jego następcy, Bolesława Chrobrego, liczyła 1300 pancernych i 4000 tarczowników w Poznaniu, 1500 pancernych i 5000 tarczowników w Gnieźnie oraz mniejsze oddziały w Gieczu i we Włocławku i (prawdopodobnie) w Krakowie, Wrocławiu i Płocku. Ten nagły skok ilościowy w wojsku należy tłumaczyć ekspansyjną polityką Piastów. Utrzymanie dużej armii wymagało sporych nakładów. Łupy wojenne i tymczasowe obciążanie ludności przestało jednak wystarczać. Dlatego też ludność weszła do systemu wojskowego, co wiązało się z różnymi obowiązkami względem władcy: usługami rzemieślniczymi (wytwarzaniem grotów, strzał etc.) czy też budowaniem przesiek. W przypadku zagrożenia wszyscy mężczyźni zdolni do noszenia broni byli powoływani do armii, tworząc, tak jak w czasach plemion słowiańskich, pospolite ruszenie. Ponadto na ludności spoczywał obowiązek konserwacji grodów zapewniających obronność państwu – w państwie Piastów znajdowało się kilkadziesiąt takich grodów. Na czele grodu stał kasztelan.

Przypuszcza się, że jakąś rolę w systemie wojskowym pierwszych Piastów odegrali również Normanowie, którzy po przypłynięciu do Polski zdołali podporządkować sobie plemiona słowiańskie (podobnie działo się na Rusi). Z czasem ulegli jednak słowianizacji. Pierwsi polscy władcy aż do Bolesława Chrobrego włącznie posiadali w swoich szeregach dobrze uzbrojonych i wyszkolonych wojowników skandynawskich.

W przeciwieństwie do pancernych, a więc wojska stałego, pospolite ruszenie uzbrojone było gorzej. W zasadzie, to nie otrzymywało uzbrojenia, bowiem każdy walczył tym, co sam posiadał lub, co udało mu się zdobyć (jako łup) w trakcie walk. Zdarzało się, że wojowie składający się na pospolite ruszenie walczyli narzędziami rolniczymi, które zabrali z domu, a więc dzidami, toporami, pałkami. Podobnie rzecz miała się wśród innych plemion europejskich.