Druga moneta z serii Historia Polskiej Monety

Awers: U dołu, na wyodrębnionej płaszczyźnie w kształcie okręgu, umieszczone są: wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, napis w otoku: RZECZPOSPOLITA POLSKA i, po oddzielającej kropce, oznaczenie roku emisji: 2013, poniżej orła napis: 5 ZŁ oraz, pod orłem, po prawej stronie, znak mennicy: M/W. Po prawej stronie, u góry, stylizowany wizerunek fragmentu rewersu denara Bolesława Śmiałego, ze stylizowanym wizerunkiem budowli z trzema wieżami zakończonymi kulistymi kopułami. Po lewej stronie – stylizowany fragment plecionki w stylu romańskim.

Rewers: Z prawej strony, stylizowany wizerunek awersu denara Bolesława Śmiałego, ze stylizowanym popiersiem króla w koronie, z mieczem w dłoni. Z lewej strony, na wyodrębnionej powierzchni, u dołu, stylizowana budowla w stylu romańskim. Po prawej stronie, od góry do dołu, półkolem napis: DENAR BOLESŁAWA II ŚMIAŁEGO.

Bolesław II Śmiały (nazywany również „Szczodrym) urodził się około 1040 roku. Był synem Kazimierza Odnowiciela i Dobroniegi, córki Włodzimierza I Wielkiego (wielki książę kijowski). Tron polski objął w 1058 roku i pozostawał na nim przez kolejne 20 lat. Życiorys Bolesława II Śmiałego spisany został przez Galla Anonima, który jak zanotował: „Bolesław, mąż hojny, a wojowniczy rządził królestwem Polskim. Był on na pewno dorównał swymi czynami, czynom przodków, gdyby nie kierował nim pewien nadmiar ambicji i próżności”. Bolesław za siedzibę obrał Kraków, co oznaczało tym samym przeniesienie stolicy państwa z Gniezna. Prowadził bardzo aktywną politykę zagraniczną, jego misją było powstrzymanie ekspansji niemieckiej przy jednoczesnym wzmocnieniu państwa polskiego. Dokładał wszelkich starań aby na tronach Rusi i Węgier zasiadali władcy przyjaźni jego rządom. W 1060 roku przeprowadził pierwszą wyprawę na Węgry, której celem było ustanowienie na tamtejszym tronie swojego sojusznika, Beli I (król Węgier w latach 1061-1063 z dynastii Arpadów). Trwający spór cesarza Henryka IV z papieżem Grzegorzem VII, zwolennikiem silnej władzy papieskiej, przekuł Bolesław II Śmiały w swój sukces, trzymał bowiem z obozem papieskim, a to z kolei ułatwiło mu uzyskanie zgody na koronację na króla Polski. Bolesław zaprzestał płacenia Czechom trybutu ze Śląska oraz walczył o utrzymanie Pomorza. Kolejną zasługą króla było ufundowanie opactw benedyktyńskich w Mogilnie, Tyńcu, Wrocławiu i Lubiniu oraz odbudowanie katedry w Gnieźnie. Jak podają legendy, śmierć biskupa krakowskiego Stanisława (uznawanego przez Kościół za świętego) bardzo zaszkodziła królowi, który musiał w 1079 roku, wraz z żoną i synem uciekać z kraju na Węgry, gdzie zmarł w 1081 roku w nieznanych okolicznościach.