20 zł, Kopalnia Soli w Wieliczce (Wieliczka)

legend Powiększ

PAR_847

PAR_847482

Cena:231,00 zł


Podstawowe parametry:
Data emisji: 21-03-2001
Metal: srebro (Ag 925)
Nakład: 25.000 szt.
Opakowanie: Kapsel
Rok emisji: 2001
Średnica monety: 38.61 mm
Stan zachowania: L (menniczy)
Waga monety: 28.28 g

Opis produktu

Kategoria: numizmatyka / monety kolekcjonerskie

Rewers monety: Scena przedstawiająca pracę w kopalni soli kamiennej w dawnych wiekach: w centralnej części wizerunek czterech górników toczących tzw. bałwan soli, w tle pracujący górnicy. U góry napis: KOPALNIA SOLI, u dołu cyrkonia imitująca kryształ soli oraz napis: W WIELICZCE.

Awers monety: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej na tle stylizowanego fragmentu skały z żyłami soli. Poniżej orła z lewej strony oznaczenie roku emisji: 2001, z prawej strony napis: 20 / ZŁ. U góry półkolem napis: RZECZPOSPOLITA, u dołu półkolem na tle stylizowanej skały napis: POLSKA. Pod lewą łapą orła znak mennicy: MW.

Projektant monety: Robert Kotowicz

Wieliczka to niewielkie miasto położone ok. 12 km na południowy-wschód od Krakowa. Pierwsi osadnicy zamieszkiwali Wieliczkę w środkowej epoce kamienia, tj. ok. 8300-5000 lat p.n.e. (z tego okresu pochodzą najstarsze ostrza do harpunów, czy też groty do strzał). Jednakże rozwój osadnictwa na terenie dzisiejszej Wieliczki nastąpił w epoce neolitu (5000-1700 lat p.n.e.). Z kolei pierwsze ślady warzelnictwa soli w regionie wielickim datuje się na okres sprzed 3500 lat p.n.e., natomiast w samej Wieliczce na lata 125 r. .p.n.e.- 100 r. n.e.

W średniowieczu określano Wieliczkę mianem Magnum Sal (Wielka Sól). Nazwa ta wiąże się z ogromnymi połaciami soli kamiennej znajdującymi się pod ziemią. Z początku jednak mieszkańczy tego rejonu zajmowali się warzelnictwem. Dopiero wyczerpywanie się źródeł solankowych zmusiło ich do poszukiwań soli pod ziemią.

Powstała w Wieliczce kopalnia soli jest jedną z najstarszych na świecie kopalni soli kamiennej. Od XIII wieku do 1772 roku wspólnie z kopalnią soli "Bochnia" wchodziła ona w skład żupy krakowskiej.

Sole wydobywane w kopalni pochodzą z miocenu i zostały wraz utworami towarzyszącymi tektonicznie przesunięte przez ruchy orogenezy alpejskiej w obecne miejsce z pierwotnej lokalizacji odległej o minimum kilkadziesiąt kilometrów.

Natomiast według legendy kopalnia soli powstała dzięki świętej Kindze. Otóż pochodząca z rodu węgierskiego małżonka księcia Bolesława Wstydliwego chciała podarować Polakom sól, której w Polsce brakowało. Wrzuciła więc do sztolni w Maramures (najbogatsza kopalnia Siedmiogrodu) swój pierścień zaręczynowy, biorąc ją za swój posag. Gdy przybyła do Polski w Wieliczce usłyszała głos z niebios, który nakazał kopać w poszukiwaniu soli. W ten sposób znaleziono sól, a ponadto w wykopanej bryle znajdował się pierścień zaręczynowy wrzucony przez Kingę w Maramures. W związku z odkryciem soli i powstaniem pierwszego wielickiego szybu górniczego Przemysł II dokonał lokacji miasta Wieliczka w roku 1290.

W 1368 r. na mocy tzw. Ordynacji Kazimierzowskiej powołano przedsiębiorstwo salinarne Żupy Krakowskie łączące kopalnie soli w Wieliczce i w Bochni, które w okresie panowania Kazimierza Wielkiego stanowiło jedną trzecią dochodów państwa, dzieki którym sfinansowano m.in. budowę Akademii Krakowskiej – protoplastki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Okres dynamicznego rozwoju Wieliczki przypadł na okres od XIV do XVI wieku, kiedy to rozkwitło rzemiosło, postawiono wodociąg i ułożono chodniki, a Wieliczka powiększyła się o pobliskie wsie (Lednica, Marcinkowice, Kłosów).

Złotym wiekiem wielickiej kopalni było zaś XVI stulecie. W tamtym okresie zwiedzili ją m.in. Mikołaj Kopernik, czy Konrad Celtes. W 1598 r. kard. Jerzy Radziwiłł dokonał konsekracji niewielkiego Kościółka pod wezwaniem Świętego Sebastiana, który wybudowano jako wotum dziękczynne za ocalenie mieszkańców z epidemii cholery. Niestety pod koniec XVI wieku Wieliczka zaczęła podupadać, a sytuację pogorszyły dwie wojny ze Szwedami, czyli potop szwedzki z lat 1655-1660 oraz wielka wojna północna 1700-1721, w wyniku której Rzeczpospolita stała się protektoratem rosyjskim.

W wyniku I rozbioru Polski z 1772 roku Wieliczkę przyłączono do Austrii. Zaborcy docenili jednak dochody przynoszone przez kopalnię i dbali o jej rozwój.

W drugiej połowie XIX wieku Galicja uzyskała autonomię w ramach cesarstwa austro-węgierskiego, dzięki czemu Wieliczka stała się miastem powiatowym (w roku 1867), co przyczyniło się do rozwoju zarówno gospodarczego, jak i politycznego. Wówczas to pojawiły się swobody narodowe, których brakowało w zaborze pruskim i rosyjskim.

W czasie wojny Wieliczka znalazła się natomiast pod okupacją niemiecką.

Z kolei okres PRL-u był czasem uprzemysławiania Wieliczki. Budowano nowe osiedla, brukowano ulice i place, rozpoczęto gazyfikację i elektryfikację (zelektryfikowano linię kolejową na trasie Wieliczka-Kraków). W 1976 roku kopalnia została wpisana do krajowego rejestru zabytków. Dwa lata później UNESCO umieściło Wieliczkę na pierwszej Lisście światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego. Od 1994 roku Kopalnia soli „Wieliczka” stanowi pomnik historii Polski.

Trzydziestego czerwca 1996 roku zaprzestano eksploatacji złoża.

Opinie

Bądź pierwszym który napisze opinię!

Napisz opinię

20 zł, Kopalnia Soli w Wieliczce (Wieliczka)

20 zł, Kopalnia Soli w Wieliczce (Wieliczka)

Podobne produkty z tej kategorii

Kontakt

Telefon
+48 22 769 77 27
(dni robocze 8.00-16.00)
Telefon
+48 509 445 403 
(tylko skup monet i banknotów)
skup monet warszawa, skup banknotów

Szukaj

Kategorie

Przewoźnicy

darmowa wysyłka

Portfele skórzane

artykuły szkolne

Promocje

Brak promowanych produktów w tym momencie.